Ticaret sürecinde, acemi tüccarlar çeşitli hatalar yapabilir.

Tüm hatalar üç ayrı gruba ayrılabilir:

• Ticaret sistemi, uygulama ve inşasıyla ilgili olanlar.
• Sermaye yönetimiyle ilgili olanlar.
• Psykolojiyle ilgili olanlar.

Ticaret Sistemi Hataları

Testler Yapmadan Başlamak

İlk hata, yapılan işlemlerin ticaret metodunun kapsamlı testlere tabi tutulmamasıdır.

Bir ticaret metodunun karlılığını daha doğru bir şekilde yargılayabilmek için ticaret sisteminin kapsamlı bir şekilde test edilmesi gerekir. Bu, tarihsel verilere dayalı test yapabilen özel programlar kullanılarak yapılabilir.

Ayrıca, ticaret platformundaki grafiklere bakarak ticaret metodunuza göre satış ve alış için en uygun anları kaydedebilirsiniz. 200’den fazla sanal işlem verisi elde ettikten sonra, ticaret sisteminin ana özelliklerini belirleyebileceğiniz istatistikler görünecektir:

• Zarar veya kar;
• Test dönemi için getirisi;
• Zarar veya kar eden işlem sayısı;
• Stratejinin maksimum drawdown’u.

Eğer bu tür bir tarihi testte kar elde edilemiyorsa, sistemin kullanılmaması daha iyi olur. Bu aşamada, işe yaramayan birçok sistem seçeneği eleme yapılmış olur. Bir tüccarın yaptığı yaygın ve ölümcül hata, beğendiği bir ticaret sistemini kullanmaya başlaması ancak bunun üzerine ayrıntılı bir tarihsel test yapmamış olmasıdır.

Yanlış Araç Seçimi

Bir sonraki hata, yanlış ticaret aracını seçmektir. Neredeyse tüm ticaret sistemleri likit menkul kıymetlere yöneliktir. Yüksek likiditeye sahip olmayan bir menkul kıymete sistem uygulamak, tüccar için büyük kayıplara yol açabilir. Bu nedenle, hisse senedi piyasasında faaliyete başlarken likiditesi yüksek menkul kıymetlere öncelik verilmelidir. Düşük likiditeye sahip menkul kıymetler, yalnızca özel ticaret sistemlerini kullananlar için ilgi çekicidir.

Ticaret Planından Sapma

Genellikle, sistem kurallarına basitçe uyulmaz. Sistemsiz ticaret, iyi düşünülmüş bir ticaret sisteminin kaliteli ve disiplinli bir şekilde uygulanmasından daha kötü sonuçlar verir.

Sermaye Yönetimi Hataları

Bir diğer hata grubu sermaye yönetimiyle ilgilidir.

Hacim Artışı

Bu gruptaki en yaygın hata, makul kaldıraç sınırlarının önemli ölçüde aşılmasıdır. Genellikle, bir tüccar ticaret kariyerine sermaye yönetimi kurallarına uyarak başlar ve kaldıraç kullanımını aşmayı planlamaz. Ancak birkaç başarılı işlemden sonra, sermaye yönetimi kuralları ihlal edilmeye başlanır ve kaldıraç maksimuma kadar kullanılır. Bu genellikle kötü sonuçlara yol açar.

Yanlış ‘Stop’ Ayarları

Ayrıca, tüccarların yanlış stop emirleri vermesiyle ilgili birçok hata vardır. Elbette, stop emirlerini doğru bir şekilde ayarlamak için matematiksel bir yöntem olmadığı için tüccar karar verirken bir uzlaşmaya varmak zorundadır. Mevcut fiyatla çok yakın bir ‘stop’ emri (kısa) genellikle rastgele bir piyasa hareketiyle pozisyonun kapanmasına yol açar. Mevcut fiyatla çok uzak bir ‘stop’ emri (uzun) nadiren tetiklenir, ancak tüccar için büyük kayıplara yol açar.

Bu nedenle, bir ‘stop’ ayarlandığında, tüccar yüksek riskli bir işlemde düşük olasılıkla stop emirlerinin tetiklenmesini mi yoksa düşük riskle yüksek olasılıkla rastgele tetiklenmesini mi tercih edeceğini seçmek zorundadır. Çoğu zaman, stop emirleri en yakın fiyatın minimumu veya maksimumu gerisinde ayarlanır. Bu yaklaşım, rastgele tetiklenme olasılığını etkili bir şekilde minimize etmeye yardımcı olur.

Averajing (Ortalama Alma)

Bir diğer yaygın hata da averajingdir. Birçok tüccar, zarar eden bir pozisyon açtıktan sonra, bir süre sonra aynı pozisyonu açmaya çalışır ve bu iki pozisyon için ortalama açılış fiyatını iyileştirmeyi umar. Bu taktik bazı durumlarda kullanılabilir, ancak yalnızca kabul edilebilir risk seviyesi aşılmadığı sürece.

Eğer averajing kredi kaynakları kullanılarak yapılırsa, bu taktik çok riskli olacaktır. Bir yandan, risk birikir. Diğer yandan, matematiksel beklenti kötüleşir. Eğer daha önce açılan pozisyon aleyhine uzun bir süre devam eden bir trend varsa, bu pozisyon genellikle margin call tetiklemesiyle (brokerın tüccarın işlemlerini kapatması için kritik kayıp seviyesi) sonuçlanır.

Psikolojiyle İlgili Hatalar

Çoğu hata insan psikolojisiyle ilgilidir. Paradoks şu ki, tüccarlar psikolojik hataları bildiklerini bile, yine de onları yapmaya devam ederler.

Zararları Erteleme Çabası

En tehlikeli psikolojik hata, zararı beklemektir.

Genellikle, bir tüccar piyasayı doğru bir şekilde analiz eder, pozisyon açar, emirler verir ve sonra fiyatın stop emrine yaklaşmaya başladığını görür. Ardından, ‘stop’u kaldırır veya daha uzağa taşır. Bu, istatistiksel parametreleri çok kötüleştirir, çünkü bu şekilde zararlar sadece artar. Eğer açık pozisyon aleyhine hareket uzun bir süre devam ederse, büyük kayıplar oluşabilir. Ama insan psikolojisinin özelliği, her seferinde “makul” nedenler bulmaktır.

Herkes, hayatın her alanında olumsuz bir sonuca tahammül etmek istemez. Stop emrinin tetiklenmesi her zaman hoş değildir. Birçok tüccar, bu durumda fiyatın tersine döneceğini bekler. Gerçekten de, fiyat sıkça tersine dönebilir ve pozisyon kar getirebilir. Ama bir gün piyasa tersine dönmezse, kayıp büyük olabilir. Genellikle, kayıpları sabırlı bir şekilde kabul etmeme isteği büyük miktarda para kaybetmenin nedenidir.

Erken Kapanış

Bir diğer psikolojik hata, karı erken sabitlemektir. Bu en çok, pozisyon açıldıktan sonra piyasa hareket eder ve hızlıca küçük karlar sağlanır. Birçok tüccar, planlanan karı beklemeden elde edilen küçük karı sabitler. Eğer her zaman küçük karları sabitlerseniz, matematiksel beklentiyi düşürürsünüz. Eğer bu yöntem sürekli olarak kullanılırsa, karlılığı olumsuz etkiler. Bu hata, yeterince sabırlı olmayan veya kayıplardan korkanlar tarafından sıkça yapılır.

Bu tür bir hata, zararı sabitlememe isteği kadar tehlikeli olmasa da, yine de sık yapılmamalıdır.

Kısa Hareketlere Takılmak

Bir sonraki psikolojik hata, genellikle kolerik kişilerin yaşadığı bir hatadır. Bu hata, genellikle fiyatın hızlı değiştiği dönemlerde olur. Bu durumda, yeni başlayanlar fiyat hareketinin yönüne pozisyon açmaya çalışırlar ve sermaye yönetimi kurallarını göz ardı ederler. Pozisyonlar genellikle piyasa hareketinin yönüne açılır, çünkü bu kişiler grafiklerden gelen manyetik bir etkiyi hissederler. Böyle bir hata genellikle felakete yol açmaz, ancak sıkça tekrarlanırsa ticaret sistemini bozabilir ve nihayetinde kayıplara yol açabilir.

Sistematiklik ve Tüccar Günlüğü

Kendi ticaret sisteminize sahip olmak, tüm ticaret hatalarına karşı evrensel bir çözümdür. Her zaman kolay değildir, çünkü tüccarın bazen pozisyon açmak için uygun zamanı beklemesi gerekir. Ancak, disiplinli bir şekilde uzun bir süre uygulanan başarılı olmayan bir ticaret sistemi, sistemsiz ticaretten daha fazla kar sağlar.

Psikolojik hatalar, tüccarların kendi arzularından kaynaklanır. Ancak, bir kişi bu hatalar ve nedenleri hakkında ne kadar çok şey bilirse, gelecekte açgözlülük ve korkuya daha kolay karşı koyabilir. Bir tür tüccar günlüğü tutmak, borsada ticaret yaparken çok önemlidir.

Bir kişi ticaret sistemi kullanmaya başladığında, genellikle bunun sonucunu kabaca bilir. Kendi ticaretini geliştirme ve karlılığı artırma fırsatına sahip olmak için tüm eylemlerini kaydetmeleri gerekir. Ancak, yalnızca işlemler yapılırken değil, aynı zamanda pozisyon açma kararını, neden ‘stop’ emrinin belirli bir yere konduğunu ve karın neden belirli bir anda sabitlendiğini de belirtmek gereklidir.

Yukarıda bahsedilen günlük, ticareti analiz etmeye ve geliştirmeye yardımcı olacaktır.

Ticaret hatalarından kaçınmanın en iyi yolu, kendi ticaret sisteminizi sürekli ve doğru bir şekilde takip etmektir.