Hisse senetlerinin ve fonların ne olduğu iyi anlaşıldığında, mantıklı bir soru ortaya çıkar – bunları nasıl alıp satabilirsiniz? Her şey, ne kadar aktif bir yatırımcı veya trader olacağınıza bağlıdır.

Hisseleri birkaç yıl boyunca elde tutmak isteyenler, bu imkânı sağlayan bir banka aracılığıyla yatırım yapabilirler. Ancak, bu durumda hem hisse senedi alımında hem de satışında iki kez komisyon ödemek gerekecektir. Bu, oldukça maliyetli olabilir, ancak satın alınan hisselerin fiyatı önemli ölçüde artarsa, elde edilen kazanç komisyon maliyetlerini büyük ölçüde telafi edebilir.

Daha Aktif İşlemler için Online Brokerlar

Eğer hisse senetlerini hızlı bir şekilde alıp satmak ve kısa vadeli fırsatlardan yararlanmak istiyorsanız, bu yöntem sizin için uygun olmayacaktır. Çünkü her işlemde komisyon alınır ve bu maliyetler çoğu zaman elde edilen kârı aşabilir.

Piyasada daha aktif olmak isteyenler için en iyi çözüm, online brokerler veya ticaret platformları aracılığıyla işlem yapmaktır.

Bu süreç oldukça basittir: Bir ticaret platformu kullanarak bir broker aracılığıyla emir verirsiniz. Ticaret platformu, alım veya satım emirlerinizi işleyen bir yazılımdır.

Hisse Senedi Ticaretinin İki Yöntemi

Son yıllarda hisse senedi ticareti yöntemleri büyük ölçüde değişmiştir. Eskiden, hisse ticaretinin tek yolu, gerçek hisseleri satın almak ve satana kadar sahip olmaktı.

Şimdi ise, fark kontratları (CFD) kullanarak hisse senedi ticareti yapabilirsiniz.

CFD: Alıcı ile Satıcı Arasındaki Bir Anlaşma

Fark kontratı (CFD), bir hisse senedinin fiyat hareketlerinden kâr elde etme fırsatı sunar, ancak bu hisseye gerçek anlamda sahip olmazsınız.

Bu kontrat, alıcı ve satıcı arasındaki bir anlaşmadır. Genellikle bir taraf yatırımcı, diğer taraf ise CFD sağlayıcısı veya brokerdir.

Örneğin, Apple hisselerinin fiyatının yükseleceğini düşünüyorsanız, bir alım emri açarsınız. Ticaret platformu, otomatik olarak karşıt işlem yapmak isteyen bir trader bulur veya broker, işlemin karşı tarafı olur.

Eğer Apple hisseleri yükselirse ve satmaya karar verirseniz, bu durumda karşı taraftan bir ödeme alırsınız. Ancak hisse fiyatı düşerse, karşı tarafa ödeme yapmak zorunda kalırsınız.

Bu işlemlerde gerçek hisseler el değiştirmez, bu da CFD ticaretinin avantajlarından biridir. İşlemler anında gerçekleşir ve büyük sermayeye sahip olmanız gerekmez.

Fark Kontratlarının Fiyatı Temel Hisse Senedine Bağlıdır

CFD’lerin fiyatı, dayanak varlık olan gerçek hisse senedinin fiyatına bağlıdır. Ancak unutulmamalıdır ki, gerçek bir hisse senedi almazsınız, yalnızca fiyat hareketlerinden kâr elde edersiniz.

Kaldıraç

CFD’lerin en büyük avantajlarından biri, kaldıraç kullanma imkânıdır.

Geleneksel hisse senedi alımında, işlemi gerçekleştirmek için yüksek miktarda sermayeye ihtiyacınız vardır. Örneğin, bir hissenin fiyatı 100 dolar ve 1.000 hisse almak istiyorsanız, 100.000 dolarınız olmalıdır.

Hissenin fiyatı 10 dolar artarsa, toplam değer 110.000 dolar olur ve 10.000 dolar kâr elde edersiniz. Ancak, bu işlem için başlangıçta 100.000 dolarınız olmalıdır.

CFD ticaretinde kaldıraç sayesinde daha az sermaye ile daha büyük işlemler yapabilirsiniz. Brokerler, işlemleriniz için size kredi sağlar.

Örneğin, 1.000 hisse almak için 100.000 dolar yerine yalnızca 10.000 dolar yatırmanız gerekebilir. Broker, geri kalan 90.000 doları sağlar. Eğer hisse fiyatı 10 dolar artarsa, toplam değer 110.000 dolara çıkar ve broker parasını geri aldıktan sonra sizde 20.000 dolar kalır (10.000 dolar başlangıç ve 10.000 dolar kâr).

Bu işlem 10:1 kaldıraç oranı ile gerçekleştirilmiştir. Yani, toplam işlem büyüklüğünün sadece %10’unu yatırarak işlem yapabilirsiniz.

Kaldıracın Riskleri

Kaldıraç, kazançları artırabileceği gibi kayıpları da artırabilir. Eğer hisse fiyatı 1 dolar düşerse, 1.000 dolar kaybedersiniz ve sermayeniz 9.000 dolara düşer. Bu da %10 kayıp demektir.

Bunun önüne geçmek için risk yönetimi teknikleri kullanılır. Örneğin, işlem başına toplam sermayenizin %2’sinden fazlasını riske atmamak iyi bir yöntemdir.

İşlem Maliyetleri

CFD ticaretinde maliyetler, geleneksel hisse senedi alım satımına göre farklı olabilir. İşlem yaparken şu maliyetleri göz önünde bulundurmalısınız:

Komisyonlar ve Spread

CFD sağlayıcıları, alım ve satım fiyatları arasındaki farktan (spread) kazanç elde ederler. Bu, döviz bürolarının alış ve satış fiyatı arasındaki farktan kazanç sağlamasına benzer.

Gece Taşıma Maliyeti (Swap)

CFD ile işlem yaparken, gece boyunca açık kalan uzun (long) pozisyonlar için faiz ödemek gerekebilir. Kısa (short) pozisyonlarda ise bazen faiz kazanabilirsiniz.

Trader, Fark Kontratı İçin Temettü Alır

CFD hisseleri ile işlem yaparken, temettü tarihinden bir gün önce fark kontratına sahipseniz temettü alma hakkına sahip olursunuz. O güne kadar fark kontratı içeren bir hisse paketi satın aldığınızda, ödeme alma hakkını kazanırsınız. İlgilendiğiniz şirketin internet sitesinde genellikle yatırımcı ilişkileri sayfasında bu tarihleri bulabilirsiniz.

Temettü almak için açık bir pozisyona sahip olmanız gerekir. Sahip olduğunuz her hisse için ödeme yapılacaktır. Örneğin, hisse başına üç ayda bir 0,10 dolar temettü ödeyen bir şirketin hisselerine sahipseniz, hisse başına 0,10 dolar alırsınız.

Gerçek temettü ödeme tarihi en önemli olanıdır. Fark kontratları için ödeme süreci genellikle hisselerden daha basittir. Hisse senetleri için temettüler, temettü dağıtım tarihinden haftalar sonra ödenebilir. Ancak CFD’lerde genellikle ertesi gün ödeme alırsınız.

Trader, Kısa Pozisyonlar İçin Temettü Ödemek Zorundadır

Açık uzun bir pozisyonunuz varsa, temettü tarihinden 24 saat önce CFD’lere sahip olmanız durumunda temettü hakkına sahip olursunuz. Ancak, açık bir kısa pozisyonunuz varsa, temettü tutarını kendiniz ödemeniz gerekir.

Açık pozisyonların bu miktarı ödemenizi zorunlu kıldığını unutmayın. Temettü ödeyen bir şirketin hisselerinde kısa pozisyonunuz varsa, sahip olduğunuz tüm hisseler için temettü tutarı hesabınızdan kesilir.

Temettü ödemek zorundasınız, ancak hisse sahibi olarak haklara sahip değilsiniz. Örneğin, bir hissedar şirketin genel kurul toplantılarına katılabilir veya oy kullanabilir, ancak bir fark kontratı sahibinin bu hakları yoktur.

Geleneksel Hisseler ve CFD’ler

Bir yatırımcı, geleneksel hisse senedi ticareti yapmayı mı yoksa CFD kontratlarını mı kullanmayı tercih edeceğine kendisi karar verir. Her iki ticaret türünün de avantajları ve dezavantajları vardır. Örneğin, bir yatırımcı uzun vadeli bir pozisyon tutuyorsa, finansal desteğe sahip olduğu için gerçek bir hisse satın almayı tercih edebilir.

CFD’ler ile kısa pozisyon açma süreci, hisse senetlerine kıyasla çok daha kolaydır. Bunun nedeni, CFD’lerde anlaşmanın doğrudan broker ile sizin aranızda yapılmasıdır. Hisse senetlerinde ise şirketin size gerçek hisseleri verip, daha sonra daha düşük bir fiyattan geri almanızı sağlaması gerekir.

Finansal düzenleyiciler zaman zaman hisse senetlerinde kısa pozisyon açmayı yasaklayabilir. Bu tamamen düzenleyicinin koşullarına bağlıdır. CFD’lerde ise böyle bir kısıtlama getirilmesi çok nadirdir.

Fark kontratları kullanırken, kaldıraç erişimi sayesinde artan kârlılıktan faydalanabilirsiniz.