Teknik analiz, hisse senedi ve forex piyasası dinamiklerini inceleyen bir çalışmadır. Gelecekteki fiyat hareketlerinin yönünü tahmin etmek için hacim, fiyatlar ve açık pozisyon verilerini inceler. Teknik analiz genellikle grafikler şeklinde gösterilir.

Forex piyasasında en yaygın kullanılan veri fiyat geçmişidir, çünkü fiyat verileri genellikle herkese açıktır ve gerçek zamanlı olarak izlenebilir. Forex piyasasında açık pozisyon hesaplanmaz, sadece tick hacmi mevcuttur. Tick hacmi, belirli bir zaman diliminde gerçekleşen fiyat değişikliklerinin (ticklerin) sayısını ifade eder. Bu, piyasa ile doğrudan ilgili olmayan koşullu bir göstergedir ve piyasa aktivitesini yalnızca kısmen gösterir. Bu nedenle, teknik analizde fiyatlar ana unsur olarak kabul edilir ve fiyat hareketinin doğru yönünü tahmin etmek için diğer faktörler incelenir.

Teknik analiz, 20. yüzyılın başlarına kadar uzanır. Charles Dow’un teorisine göre teknik analiz üç temel postülaya dayanır.

Piyasa Hareketleri Her Şeyi İçerir

Buradaki temel fikir, mevcut döviz kuru veya menkul kıymetlerin değerini etkileyen tüm faktörlerin (politik, ekonomik, psikolojik) önceden hesaba katıldığı ve grafiklere yansıdığıdır. Başka bir deyişle, her fiyat dalgalanması, dış faktörlerdeki bir değişikliğe karşılık gelir. Bu nedenle, temel faktörlerin fiyatı nasıl etkileyeceğini analiz etmeye gerek yoktur. Geçmiş fiyat verileri, başarılı tahminler yapmak için yeterlidir.

Bu ilke, teknik analizin temelini oluşturur ve onu temel analizden ayırır. Temel analiz, fiyat dalgalanmalarını tahmin etmek için arz ve talebi etkileyen faktörleri öngörmeye dayanır. Teknik analizde ise arz veya talepteki değişimler fiyat dalgalanmalarıyla aynı zamana denk gelse de bu önemli değildir, çünkü fiyat zaten değişmiştir.

Bu postüla, fiyat dinamiklerinin doğru bir şekilde izlenmesi ve analiz edilmesi gerektiğini savunur. Bir yatırımcı fiyat grafiklerini ve diğer göstergeleri analiz ettiğinde, piyasa en olası hareket yönünü gösterir.

Bu postülaya yönelik en yaygın eleştiriler şunlardır:

• Bu postüla, piyasanın her zaman öngörülebilir olduğunu varsayar. Ancak, çoğu analistin tahmin edemediği şok edici haberler sık sık yayımlanır.
• Bu postüla, tüm yatırımcıların bilgileri aynı anda aldığı varsayımına dayanır. Oysa günlük grafiklerde işlem yapan yatırımcılar, gün ortasında yayımlanan haberlere nadiren bakar.

Fiyatlar Trendler Halinde Hareket Eder

Bu ilkeye göre fiyatlar rastgele hareket edemez, ancak piyasayı sürekli etkileyen belirli trendler vardır. Bu nedenle, piyasa kaotik değildir ve analiz edilebilir.

Bu postülaya bağlı olarak iki temel çıkarım yapılabilir:

1. Hakim trend büyük olasılıkla devam edecek ve tersine dönmeyecektir. Bu çıkarım, piyasanın belirli bir model olmadan rastgele hareket etmesini engeller.
2. Mevcut trend, tersine dönene kadar devam edecektir.

Yönlü fiyat hareketi veya trend, teknik analizde en önemli kavramlardan biridir. Bir analistin ana görevi, fiyat grafiğinde yeni trendleri erken aşamalarında belirlemek, bu trendlerden faydalanarak işlem yapmak ve trend tersine dönmeden önce piyasadan çıkmaktır.

Trendler üç farklı şekilde olabilir:

• Aşağı yönlü fiyat hareketi – bu bir ayı trendidir.
• Yukarı yönlü fiyat hareketi – bu bir boğa trendidir.
• Fiyatın çok az hareket ettiği dönem – bu yatay trend, “flat” veya “range” olarak adlandırılır.

Bu trendler piyasada hiçbir zaman tamamen saf biçimde görünmez ve düz bir çizgi olarak yansıtılamaz. Örneğin, bir yükseliş trendi, yukarı yönlü hareketlerin aşağı yönlü hareketlere baskın gelmesiyle oluşur.

Bu postülaya yönelik en yaygın eleştiriler şunlardır:

1. Postüla, yatay, aşağı yönlü ve yukarı yönlü trendlerin nasıl tanımlanacağını açıklamaz.
2. Postüla, fiyat hareketleri hakkında kesin bir açıklama yapmadığı için yüzeysel olabilir.

Tarih Tekerrür Eder

Piyasa katılımcıları ve insan psikolojisi benzer durumlarda genellikle değişmez. Bu nedenle, belirli formasyonlar geçmişte kâr sağladıysa, gelecekte de aynı sonucu verebileceği düşünülür.

Örneğin, son 100 yıl içinde birçok grafik fiyat modeli tanımlanmış ve doğrulanmıştır. Bu modeller, piyasa psikolojisinin temel özelliklerini yansıtır. Eğer bu modeller geçmişte çalıştıysa, gelecekte de işe yarayacağı varsayılır, çünkü insan psikolojisi genellikle tutarlı kalır. Bu postüla, geleceği anlamak için geçmişi incelemenin önemini vurgular.

Geçmiş fiyat davranışlarının ayrıntılı analizi, mevcut duruma benzer piyasa koşullarında gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etmeye yardımcı olur.

Bu postülaya yönelik en yaygın eleştiriler şunlardır:

• Kitle piyasası davranışı, yatırımcıların kullandığı yöntemlere dayanır. Bu yöntemler hızla değiştirilebilir ve yeni yöntemler oluşturulabilir.
• Postüla, neden piyasa davranışının zaman içinde değişmeyeceğini açıklamaz. Ancak yatırımcılar hatalarından ders alır ve piyasa dinamikleri değişebilir.

Bu, teknik analizin insan psikolojisini istatistiksel olarak değerlendirmeye yardımcı olduğu anlamına gelir. Genel olarak ideal durum, teknik analiz yöntemlerinin tüm piyasalarda eşit derecede etkili olmasıdır. Bunun için geçmiş piyasa hareketleri hakkında yeterli veri veya temsili bir fiyat geçmişi gereklidir.